Blended learning bij de Volksbank: leren wordt weer leuk!

Blended learning: leren wordt weer leuk

De Volksbank is de zelfstandige, puur Nederlandse bankholding achter ASN Bank, BLG Wonen, RegioBank en SNS. Volksbank stimuleert medewerkers zichzelf te blijven ontwikkelen en vakkennis op peil te houden. Maar bij de Volksbank academie worden vooral synchrone, klassikale trainingen gegeven. Kan dat niet anders? Trainer Stefan Bos ging op onderzoek uit.

De bezwaren van ‘klassiek’ trainen

Trainingen binnen de Volksbank worden hoofdzakelijk gegeven op de trainingslocatie in Utrecht. Het zijn synchrone, klassikale trainingen. Oftewel, alle deelnemers krijgen tegelijkertijd, op dezelfde fysieke locatie dezelfde leerstof aangeboden.

Aan deze vorm van leren kleven praktische bezwaren:

Er wordt vooral getraind vanuit het principe ‘one size fits all
In de trainingen wordt minder rekening gehouden met de kennis en ervaring die al aanwezig zijn bij medewerkers. Individuele leer- en ontwikkelbehoeften kunnen hierdoor in het geding komen. Hetzelfde geldt voor het niveau van mensen en het tempo waarin ze nieuwe kennis tot zich nemen.

Trainingen en workshops zijn vaak aanbodgestuurd

Wanneer de leervraag (de behoefte) niet leidend is bij de keuze voor een training, worden er ook trainingen ontwikkeld die minder aansluiten op wat medewerkers echt nodig hebben.

Veel trainingen zijn verplicht

Moeten is dwang. Hoewel mensen meestal welwillend staan tegenover leren zorgt het woordje “moeten” ervoor dat de hakken in het zand gaan. Excentrieke motivatie werkt beduidend minder dan intrinsieke motivatie.

Trainingslocatie in Utrecht: deelnemers zijn veel tijd kwijt aan reizen en deelname.

Uit het hele land moeten medewerkers naar Utrecht komen voor een vaak meerdaagse training. Ze zijn dan dagenlang niet inzetbaar. En wat denk je dat een training van vijf dagen achtereen doet met de motivatie van deelnemers én trainers?

70:20:10
Je leert het meest op de werkvloer. Daarom herformuleerde de Volksbank haar visie op leren en ontwikkelen op basis van het 70:20:10-model. Daarbij vindt het leren voor 70% plaats op de werkplek, 20% betreft het ondersteunen van medewerkers op diezelfde werkplek en slechts 10% gaat over leren in de schoolbanken.

Binnen de Volksbank zijn medewerkers zelf verantwoordelijk geworden voor hun ontwikkeling. Natuurlijk worden ze daarbij ondersteund door hun leidinggevende. Maar proactief werken aan je eigen ontwikkeling vraagt om zelfsturing én zelforganisatie. Daar moeten veel medewerkers nog aan wennen. Het leren leuk maken, helpt daarbij.

Van aanbod naar vraag

Zelfsturing vraagt om een andere benadering van leer- en ontwikkelvraagstukken. Niet “wat moet ik leren?” staat centraal, maar “wat wil ik leren?”. Enerzijds stellen we deze vraag vanuit functieperspectief, anderzijds vanuit de ambitie van de medewerker om zich verder te ontwikkelen.

Vanuit helderheid over het minimale niveau van kennis, vaardigheden en competenties kunnen we invulling geven aan de individuele leerbehoefte van een medewerker. Voor de Volksbank academie is vooral een rol weggelegd op functie-inhoud. Denk bijvoorbeeld aan kennisoverdracht en (basis)vaardigheden die specifiek thuishoren bij een bepaalde functie.

Blended Learning: trainen vanuit een leervraag

Trainen vanuit een leervraag betekent ook dat we met een kritische blik moeten kijken naar bestaande trainingen en trainingsmethoden. Voor trainer Stefan Bos was dit mede de aanleiding om deel te nemen aan Blended learning, Just do it van AtSync. “Ik wilde graag meer leren over synchroon en a-synchroon leren en het gebruik van een online leerplatform en een virtual class. De vraag houdt immers niet op bij de inhoud van de training, maar heeft wat mij betreft ook betrekking op de wijze waarop je iets aanbiedt.”

Synchroon en asynchroon

Stefan raakte vooral gecharmeerd van de combinatie synchroon en asynchroon leren die blended learning zo uniek maakt. Asynchroon leren maakt het mogelijk om:

Deelnemers in hun eigen tempo kennis tot zich te laten nemen
Niet de klok in het leslokaal of een dagprogramma regeert, maar wél het tempo waarin de deelnemers zich (nieuwe) kennis eigen kunnen maken.
Op een manier die het beste bij hen past
De één oefent in de praktijk, met korte online artikelen en instructiefilmpjes. De ander richt zich vooral op de (verdiepende) theorie en beantwoordt hierover vragen.
Op het moment dat dit een deelnemer schikt
Studeer je liever in het weekend of in de verloren uurtjes op het werk? Of ben je het ‘bloktype’, dat zichzelf een dagje opsluit en alles erin ramt?
Op een locatie die voor de deelnemer prettig voelt
Online leren betekent plaatsonafhankelijk leren. Van Delfzijl naar Utrecht reizen? Niet nodig. Leren kan op het werk, thuis of waar dan ook.

Synchroon leren heeft voor Stefan een andere betekenis gekregen. “Ik stel mezelf regelmatig de vraag “wat is mijn toegevoegde waarde als trainer als het gaat om kennisoverdracht en het aanleren van nieuwe vaardigheden aan iemand?” Door gebruik te maken van een online leerplatform kan ik veel van de kennis die medewerkers nodig hebben online asynchroon delen.

In het synchrone gedeelte ontstaat zo meer tijd voor de praktische toepassing van deze kennis en het oefenen van vaardigheden. Door gebruik te maken van de virtual class vervalt ook de noodzaak om voor elke synchrone les af te reizen naar Utrecht. Veel van wat synchroon behandeld wordt, kan ook plaatsvinden in een virtual class.”

De voordelen van Blended learning
Stefan kwam tot de volgende conclusies;

In betrekkelijk korte tijd (1 à 2 uur) kan veel behandeld worden (pressure cooking)
Over efficiënt en effectief werken gesproken. Met een minimale tijdsinvestering kan ik deelnemers een maximaal leerrendement bezorgen. Bovendien kunnen de deelnemers de online sessie altijd terugluisteren. Afwezigheid tijdens een trainingssessie hoeft geen excuus meer te zijn om iets niet te weten.

Plaatsonafhankelijk leren

Deelnemers hoeven niet naar Utrecht te komen. Ze kunnen op het werk deelnemen en zijn op die manier maximaal twee uur niet inzetbaar. Niet reizen betekent ook dat er meer tijd is om bijvoorbeeld direct na een virtual class nog wat te studeren. Ook dit is goed voor het leerrendement.

Tijdsbelasting

Het maakt nogal een verschil of iemand een hele dag moet besteden aan reizen en opleiding of dit kan beperken tot maximaal twee uur in een virtual class en eventueel nog wat thuisstudie.

Kostenbesparing

Samen met andere trainers heb ik wel eens een ruwe schatting gemaakt van de reis- en verblijfkosten die men maakt om in Utrecht trainingen te volgen. De(eenmalige) aanschaf van een online leeromgeving en virtual class vallen daarbij in het niet.

Milieubelasting

Minder reizen betekent ook minder belasting voor het milieu en ons wegen- en spoornet.

De Volksbank academie zette stappen

“Inmiddels werkt de Volksbank academie hard aan blended learningclass. Een online leeromgeving is in onderzoek, de virtual class is zo goed als zeker een feit. Meer dan voorheen is de vraag leidend bij het ontwikkelen van trainingen. Voor zover dit praktisch haalbaar is proberen wij ook beter rekening te houden met individuele verschillen in kennis, vaardigheden en competenties van medewerkers.”

Blended Learning – Just Do It!

“De training Blended learning, just do it heeft zonder twijfel bijgedragen aan een vernieuwde blik op opleiden binnen de Volksbank academie. De training biedt niet alleen veel handvatten maar heeft ook gezorgd voor een heldere mindset over de wijze waarop wij onze trainingen in de toekomst gaan verzorgen.”

Dit blog is geschreven door Stefan Bos, Trainer bij de Volksbank.